Oppositie 2
Jabloka is de enige oppositie die in Pskov nog marginaal bestaat. De partij mag niet meer meedoen aan de verkiezingen en is gebrandmerkt als buitenlandse agent. Hoewel het geen geld of steun ontvangt van buiten Rusland is het toch een buitenlandse agent. Het begrip is door de overheid steeds verder uitgebreid. Onafhankelijke organisaties die zich met politiek bezighouden, journalisten of personen of groepen, die zich in de ogen van de overheid anti-Russisch gedragen, kunnen tot buitenlandse agent verklaard worden. De criteria zijn dus uiterst vaag. Zo’n buitenlandse agent staat onder verscherpte controle van de overheid en moet financiële en organisatorische rapportages aanleveren. Wanneer het niet goed genoeg is, kunnen boetes en gevangenisstraffen worden opgelegd. Bovendien kunnen betrokkenen lijden onder laster en bedreigingen. Het zal wel niet deugen, denken mensen dan.
Leff Schlossberg is voorzitter van Abloka Pskov en vice-voorzitter van Jabloka landelijk. Hij heeft zich niet helemaal monddood laten maken. Een half jaar geleden had Katarina Gordejeva een gesprek van twee uur met Schlossberg en zijn vrouw Zjanna in Pskov. Het was leuk een glimp van de stad op te vangen. Gordejeva was een bekend onafhankelijk Russisch journalist, maar woont nu Letland. Via youtube kun je onder “скажи Гордевой” (‘Zeg het aan Gordejeva’) kun je meer interessante en heel persoonlijke interviews vinden met kritisch denkende personen uit Rusland. Leff en Zjanne vertelden hoe ze elkaar hebben ontmoet en uitgebreid over hun persoonlijke geschiedenis. Leff is historicus, maar kwam via het onderwijs terecht in de begeleiding van probleemjongeren, die in een strafkamp in een stadje in de regio Pskov leefden in moeilijke omstandigheden. Dat maakte hem scherp bewust van de problemen die Rusland heeft.
Leff en Zjanne Schlossberg
Hoe is het zover kunnen komen? Volgens Schlossberg dachten veel mensen in Rusland dat ze onder Poetin toch rustig verder konden leven. Het zou niet zo’n vaart lopen. Maar dat blijkt nu niet meer zo te zijn. ‘De mensen zwijgen’ is volgens hem de reactie van veel Russen op de situatie. Je ziet nu mensen terugkomen uit de oorlog. Ze zijn getraumatiseerd en ‘hebben de dood in de ogen gezien’. Volgens Leff en Zjanne hebben ze niet echt last van het feit dat ze buitenlandse agenten zijn, maar de gelaatsuitdrukking van Zjanne spreekt een andere taal en komt heel bezorgd over. Leff benadrukt dat hij in Rusland wil blijven, omdat hij daarbuiten helemaal niets meer kan doen en zijn voeling met de Russische realiteit zou verliezen.
Als Schlossberg over de geschiedenis van Pskov verteld is hij op zijn best. De stad was in de middeleeuwen een vrije onafhankelijke stadsstaat. Schlossberg ziet zijn eigen beweging als een voortzetting daarvan. Jabloka in Pskov heeft altijd veel aandacht gehad voor de geschiedenis, architectuur en de cultuur van de stad en ook bijgedragen aan de jaarlijkse herdenking van de in 2013 vermoordde dissidente orthodoxe priester Pavel Adelgeim, die ookmensenrechtenactivist was. Jabloka verzorgt ook nog een wekelijks nieuwsbulletin, een soort ‘Toestand in de wereld’ op zijn YouTubekanaal ‘гражданиьTV’ (‘BurgerTV’). Je moet er wel Russisch voor kennen. Die naam kun je als een samenvatting zien van het ideaal van Jabloka: een Rusland van (mondige) burgers. Het is best kritisch, dus we houden ons hart toch wel vast.
