Kindhuwelijken
De Vrouwenrechtengroep organiseerde op woensdag 12 oktober 2016 in Cultureel Centrum De Lindenberg een thema-avond over kindhuwelijken. Er is sprake van een kindhuwelijk als een minderjarige voor haar (of zijn) 18e jaar is getrouwd. Volgens het International Center for Research on Women is in ontwikkelingslanden 1 op de 3 meisjes getrouwd voor haar 18e en 1 op de 9 meisjes zelfs vóór haar 15e. Het probleem van de kindhuwelijken is een van de ernstigste gender-specifieke problemen waar meisjes mee te maken krijgen.
Op de thema-avond van 12 oktober lieten drie sprekers hun licht gaan over het fenomeen kindhuwelijken.
Eerste spreker was Shirin Musa, oprichter en directeur van en drijvende kracht achter Femmes For Freedom, die zich inzet tegen huwelijksdwang, kindhuwelijken, gedwongen achterlating en huwelijkse gevangenschap bij Nederlandse meisjes en vrouwen. Shirin vertelde hoe ze zelf bijna een kindbruid werd. Al vanaf haar geboorte was ze beloofd aan haar neef en iedereen zei dat ze ‘voorbestemd’ was. Gelukkig ging het kindhuwelijk niet door.
Als je kijkt naar de cijfers over kindhuwelijken, zie je dat in een land als Niger 75% van de meisjes trouwen voor hun achttiende. Voor Nederland wordt nul aangegeven als percentage en dat is iets waar Shirin zich erg over kan opwinden. Met de komst van grote aantallen vluchtelingenkinderen blijkt dat er wel degelijk kindhuwelijken in Nederland zijn. De cijfers lopen uiteen tot 250 kindhuwelijken per jaar, maar de cijfers zijn onbetrouwbaar.
Ze vond het schrijnend dat er, terwijl er miljoenen worden uitgetrokken om kindhuwelijken in het buitenland te voorkomen, in Nederland zelfs geen geld om een hotel te betalen voor een kind dat vlucht voor seksueel geld of huwelijksdwang.
Enerzijds hebben meisjes het recht over het eigen lijf te beschikken, maar anderzijds is zoiets simpels als een (nieuw) paspoort krijgen als minderjarige onmogelijk. Scheiding zou wereldwijd mogelijk gemaakt moeten worden, zonder toestemming van de man, zodat je niet gedwongen wordt (voor een paspoort) terug te keren naar een land waar je gevaar loopt.
De volgende spreker was Joyce Brummelman van Defence for Children International, dat zich ten doel stelt om kinderrechten in Nederland te bevorderen. Ook zet de organisatie zich in samenwerking met ECPAT in tegen seksuele uitbuiting van kinderen. DCI is een organisatie waar vooral juristen deel van uitmaken.
Joyce ging in op het African Charter on the Rights and Welfare of the Child, dat door de meeste Afrikaanse landen is geratificeerd en daarin staat ook dat de minimumleeftijd geldt voor ‘all marriages’, dus ook voor traditionele huwelijken. De Afrikaanse Unie betitelt kindhuwelijken als een schadelijke praktijk, omdat het kind hierdoor wordt losgemaakt uit eigen gezin en familie en wordt ondergebracht bij de man, waarbij gevaar dreigt van seksueel geweld. Vaak mogen zwangere meisjes ook niet meer naar school in Afrika.
DCI gaat het gesprek aan met de meisjes zelf, waarbij het zaak is deze in staat te stellen onderling informatie en adviezen uit te wisselen. Op een vraag uit het publiek of er niet ook jongens bij moeten worden betrokken, antwoordt Joyce dat de programma’s weliswaar gericht zijn op meisjes, maar dat ook de mannen in de gemeenschap er zoveel mogelijk bij betrokken worden. Dat gebeurt via boys & men action groups.
Joyce ging ook op de vraag in: Wat kunnen wij doen? In sommige landen, zoals Tanzania, worden besluiten genomen over kindhuwelijken door de Hoge Raad (High Court Rulings). Er zijn wereldwijde campagnes als Girls Not Brides om een eind te maken aan kindhuwelijken en de positie van meisjes te versterken. In de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (opvolger van de Millenniumdoelen) van de Verenigde Naties is opgenomen dat in 2030 kindhuwelijken volledig moeten zijn uitgebannen.
De laatste sprekers was Jolanda Brunnekreef, lid van de Vrouwenrechtengroep van Amnesty Nijmegen. Zij is antropologe en heeft lang in India gewerkt.
Jolanda ging in op het kastensysteem. Helemaal onderaan de ladder staan de kasteloze dalits, die alleen onreine beroepen mogen uitoefenen, beroepen die te maken hebben met bloed, afval en dood. Ook al suggereert de naam ‘onaanraakbaren’ anders, dalits-meisjes worden vaak wel degelijk betast. Sommige van deze meisjes fungeren als tempelprostituees, anderen zijn slachtoffer van meisjeshandel en velen zijn gedwongen in een kindhuwelijk.
Kindhuwelijken komen in India veel voor: een derde van alle slachtoffers van kindhuwelijken in de wereld komt uit India, met 40.000 kindhuwelijken per dag. De gevolgen zijn enorm: 50.000 meisjes per jaar sterven bij de geboorte, omdat hun lichamen gewoonweg nog niet toe zijn aan zwangerschap. Deze meisjes krijgen na het huwelijk ook geen onderwijs meer, waardoor de cirkel van armoede en kastendiscriminatie in stand blijft.
Jolanda werkt nu aan een boek over kastendiscriminatie met de titel Waterdragers, waarmee ze aandacht wil genereren voor de problematiek van de dalits en voor de internationale actie tegen kastendiscriminatie. De discriminatie is overal, ook op school, toch biedt onderwijs de beste kans en de grootste hoop op verandering. Dalits op belangrijke posten kunnen nieuwe kansen creëren.
Ter afsluiting van haar verhaal liet Jolanda nog een gedicht uit Pakistan volgen, waarin Ana Boloch zich uitspreekt tegen vroege huwelijken; poëzie die de hoop levend houdt.
