Amnesty International besloot in 2001 om vormen van discriminatie die leiden tot een ernstige inbreuk op economische, sociale en culturele rechten, oftewel de ESC-rechten, in haar werk op te nemen. De ESC-rechten omvatten de rechten op de menselijke basisbehoeften, waaronder voedsel, inkomen, werk, sociale zekerheid, onderwijs, huisvesting, rechtshulp en medische zorg. Ze zijn uitgewerkt in het VN-verdrag (EcSoCu) van 1966. Het VN-Comité voor Economische, Sociale en Culturele Rechten streeft ernaar deze rechten steeds duidelijker te formuleren, zodat ze in rechtszaken gehanteerd kunnen worden. De economisch-sociale grondrechten zijn ook, voor het eerst in 1983, opgenomen in de Nederlandse grondwet.

Sinds Amnesty schendingen van deze ESC-rechten in haar werk heeft opgenomen, heeft zij een groot aantal rapporten, persberichten en acties uitgebracht over inbreuk op ESC-rechten.

Een voorbeeld:

Een voorbeeld waarbij dergelijke rechten geschonden zijn is de giframp in Bhopal in 1984. Op 2 december van dit jaar lekten er duizenden tonnen dodelijk gas uit een fabriek waar pesticiden werden gemaakt. Pesticiden zijn giftige stoffen om bijvoorbeeld ongedierte op gewassen te bestrijden. De fabriek was van het bedrijf Union Carbide in de Indiase stad Bhopal. Tussen de 7.000 en 10.000 mensen stierven direct, 15.000 mensen overleden in de jaren daarna, en zo’n 100.000 mensen liepen blijvende schade aan hun gezondheid op. Op basis van de ESC-rechten moet de regering zorgen voor bijvoorbeeld (schoon) water en hulp als je ziek bent, iets wat Union Carbide én de Indiase regeringen tot nu toe (grotendeels) hebben nagelaten.