Inhoudelijk verslag van Keti Koti 2024
Net als in 2023 werd voorafgaand aan de viering van Keti Koti een herdenking in de Nijmeegse raadzaal gehouden. Bijzondere gasten waren dit keer een delegatie uit Aruba en de Antilliaanse kunstenaar José Maria Capricorne . Deze plechtigheid was tevens de afsluiting van het herdenkingsjaar 2023/2024 waarin in het hele Koninkrijk is stilgestaan bij de afschaffing van de slavernij 150 jaar geleden.
Nijmegen kiest voor dwarsverbanden tussen Oost en West, tussen de Cariben en Indonesië. In beide voormalige kolonies hebben gebeurtenissen plaatsgevonden waarin de waardigheid van de mens in het geding was. Deze klinken na in de generaties daarna en hebben wonden achtergelaten. Daarover vertelden diverse sprekers.
Onderzoek
Onder hen Coen van Galen , onderzoeker verbonden aan de Radboud Universiteit, die in opdracht van de gemeente een wetenschappelijk onderzoek is begonnen naar de betrokkenheid van het Nijmeegse stadsbestuur bij slavenhandel.
Daarna volgde een voordracht waarin Sandra Pieters en Renette van Bossé-Seedorf vertellen van de kotomissies. Zij brachten ook een Surinaams plengoffer. De positie en de rol van de vrouw in het slavernijverleden kregen aandacht in deze performance, in het bijzonder de betekenis van de kledij op de Surinaamse plantages van toen. Voor de herdenking werden speciaal twee traditionele kostuums gemaakt.
Vervolgens was het de beurt aan hoofdspreker Nancy Jouwe (zij werd wegens ziekte vervangen door haar partner Wim Manuhutu). Nancy Jouwe leidde het onderzoek dat uitmondde in de publicatie Slavernij en de stad Utrecht (2021), zij is mederedacteur van de publicatie ‘De slavernij in Oost en West, het Amsterdam onderzoek’.
Jouwe schreef ook mee aan de bundel ‘Staat en Slavernij’ en stelde met anderen de ‘Kennisagenda van het Nederlandse koloniale slavernijverleden’ samen. In de presentatie werden dwarsverbanden gelegd tussen de trans-Atlantische slavenhandel (WIC) en slavernij en dwangarbeid in Azië (VOC).
Surinaamse gamelan
Toen was het tijd om te luisteren naar Bangun Tresna Budaya, een Javaans-Surinaams gamelanensemble uit Den Haag. Hoewel de originele Javaanse gamelanmuziek als basis diende voor de Surinaamse variant, is deze zodanig beïnvloed door de andere muziek in Suriname dat een nieuwe stijl is ontstaan. Belangrijk verschil: de Javaanse gamelan is vervaardigd uit bronzen platen, terwijl de Surinaamse gemaakt zijn van ijzeren, zelf met de hand geslagen, platen. De resonantie is anders dan de trillingen van de Javaanse
variant.
Ook burgemeeser Bruls mag het even proberen
Manille
Dries Lyna is verbonden aan de Radboud Universiteit en nam ons mee in het wonderlijke verhaal van de nagenoeg onbekende tot slaafgemaakte Manille die omstreeks 1800 in Nijmegen leefde. Hij was bezit van een hoge officier in de kolonie Nederlands Indië. In 1804 is hij onder vreemde omstandigheden overleden in een herberg aan de Grote Markt. Van Manille (naar een bekend 17e eeuws kaartspel) werd een portret geconstrueerd dat vandaag ten doop is gehouden.
Tegen het einde van de herdenking werd door leden van Stemmen uit Nijmegen een slotritueel uitgevoerd waarna een minuut stilte in acht werd genomen ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de slavernij in Oost en West.
Boodschap
Ter afsluiting gaf moderator Peter van Riel de aanwezigen een boodschap mee van Stemmen uit Nijmegen waarin bezorgdheid wordt geuit over de veranderingen in de samenleving en de opkomst van extreemrechts.
Op dat moment begonnen de feestelijkheden op het Nyma terrein georganiseerd door The Mansion, de Lindenberg, Stadschouwburg Nijmegen en Concertgebouw de Vereeniging. Ook werd gewezen op de expositie van Kathryn Smith over Manille in het Besiendershuis , en op de nieuwe wandelapp waarmee met een smartphone langs
locaties in Nijmegen kan worden gewandeld die iets vertellen over het koloniale slavernijverleden van Nijmegen.
Toen was het tijd voor gesprek en ontspanning in de oude Schepenhal van het stadhuis onder het genot van een drankje en een Caribische dan wel Indische lekkernij.
Het publiek werd uitgeleide gedaan door het gamelanensemble Bangun Tresna Budaya.
