Paul Baars

In 1987 ging de stad Nijmegen een stedenband aan met de West-Russische stad Pskov. Binnen de stichting stedenband was een oecumenische ’werkgroep kerken’ actief. Door een tip van Frans-Joseph van Agt, voormalig ambassadeur in Moskou, kreeg deze werkgroep contact met de Russisch-orthodoxe priester Pavel Adelgeim. Paul Baars was toen lid van de werkgroep. Het contact met de priester bleef in stand toen hij de Steungroep Mensenrechten Pskov als subgroep van Amnesty Nijmegen oprichtte.

Paul begon al in 1990 met het verzamelen van materiaal van en over vader Pavel: preken, artikelen en cursussen. Een betere inleiding en de cultuur en de kerk van Rusland kun je niet hebben. Zijn levensgeschiedenis omspant een groot deel van de periode van de Sovjet-Unie en laat ook de problemen zien die actieve orthodoxe priesters toen hadden.

De glasnost en de perestrojka brachten naast problemen ook nieuwe mogelijkheden. Maar het bisdom Pskov en Velikije Luki -waar vader Pavel onder viel- bleef erg star en er kwamen steeds meer problemen met zijn bisschop. Dat had te maken met de kritiek van vader Pavel op de ’symfonie tussen kerk en staat’, op de ongecontroleerde macht die bisschoppen in de Russisch-orthodoxe kerk konden uitoefenen en op het slecht functioneren van de kerkelijke rechtbanken.

In 2013 werd vader Pavel vermoord door een psychisch verwarde jongeman, die hulp bij hem zocht. Zijn vriendenkring bleef bestaan en heeft daarna veel werk gemaakt van de herdenking van deze bijzondere priester. Paul hoort ook bij die vriendenkring en hoop dat zijn boek 'Vader Pavel Adelgeim (1938-2013): De laatste vrije Russische priester?'daaraan een bijdrage zal zijn.